Miras hukuku, bireylerin ölüm sonrası malvarlıklarını kimlere ve nasıl bırakacaklarını düzenleyen hukuk dalıdır. Bu alanda en çok karıştırılan kavramlardan biri de “miras sözleşmesi”dir. Peki, miras sözleşmesi nedir? Nasıl yapılır? Ve geçerli bir miras sözleşmesi örneği nasıl olmalıdır?
Bu yazımızda miras sözleşmesine ilişkin yasal esasları açıklayacak, ardından geçerli bir örnek sunacağız. Böylece uygulamada en çok merak edilen hususlara açıklık getirmiş olacağız.
Miras Sözleşmesi Nedir?
Miras sözleşmesi, miras bırakan kişinin, mirasçı adayıyla yaptığı ve ölüme bağlı bir tasarrufta bulunduğu iki taraflı bir sözleşmedir. Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre miras sözleşmesi, resmi şekilde yapılmalı ve taraflarca noter huzurunda imzalanmalıdır.
Miras Sözleşmesinin Özellikleri
- İki Taraflıdır: Hem miras bırakan hem de mirasçı adayı tarafından imzalanır.
- Resmi Şekil Şartı Vardır: Noter huzurunda, iki tanık eşliğinde düzenlenmelidir.
- Vazgeçme veya Değişiklik Belirli Şartlara Bağlıdır: Sözleşme ile bağlılık esas olup, tek taraflı olarak geri alınamaz.
- Ölüme Bağlı Tasarruf Niteliğindedir: Genellikle kişinin ölümünden sonra hüküm doğurur.
Miras Sözleşmesi Ne Zaman Yapılır?
Miras sözleşmesi, sağlığında malvarlığıyla ilgili tasarrufta bulunmak isteyen miras bırakan ile mirasçı adayı arasında düzenlenir. En sık başvurulan durumlar şunlardır:
- Evlatlık ilişkilerinde özel miras düzenlemeleri,
- Eşler arasında mal paylaşımı garantisi,
- Belirli kişilere mal bırakmak isteyen bireylerin hukuki güvence arayışı.
Miras Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Şekil Şartı: Noter huzurunda iki tanık eşliğinde imzalanmalıdır.
- Tarafların Ehliyeti: Miras bırakanın fiil ehliyetine sahip olması gerekir.
- İçeriğin Belirliliği: Hangi malların, kimlere ve ne şekilde bırakılacağı net olmalıdır.
- Yasal Mirasçıların Saklı Payı: Miras sözleşmesiyle dahi saklı paylı mirasçının hakkı zedelenemez.
Miras Sözleşmesi Örneği (Standart Format)
Aşağıda geçerli ve örnek bir miras sözleşmesi yer almaktadır:
MİRAS SÖZLEŞMESİ
Taraflar:
- Miras Bırakan:
Adı Soyadı: Ahmet Yılmaz
T.C. Kimlik No: 12345678901
Adres: Şehitler Mah. No: 10/4, Ankara - Lehtar (Mirasçı Adayı):
Adı Soyadı: Mehmet Yılmaz
T.C. Kimlik No: 10987654321
Adres: Güneş Mah. No: 6/1, Ankara
Sözleşme Konusu:
İşbu sözleşme, Türk Medeni Kanunu’nun 545 vd. maddeleri uyarınca, miras bırakan Ahmet Yılmaz’ın, ölümünden sonra sahibi olduğu taşınmazların ve banka hesaplarının lehtar Mehmet Yılmaz’a geçmesini konu edinmektedir.
Sözleşmenin Koşulları:
- Miras bırakan, ölümünden sonra Ankara İli, Çankaya İlçesi, 123 ada, 45 parselde kayıtlı taşınmazını lehtar Mehmet Yılmaz’a bırakmayı kabul ve taahhüt eder.
- Söz konusu taşınmazın yanı sıra, Ziraat Bankası IBAN: TRxx xxxx xxxx xxxx nolu hesaptaki meblağ da lehtar tarafından alınacaktır.
- Bu sözleşme noter huzurunda iki tanığın şahitliği ile imzalanmıştır.
- Taraflar, sözleşmenin bağlayıcılığını kabul eder.
İmzalar:
Miras Bırakan: [İmza]
Lehtar: [İmza]
Tanık 1: [Ad Soyad – İmza]
Tanık 2: [Ad Soyad – İmza]
Tarih: 01.04.2025
Yer: Ankara Noterliği
Noter Onayı: ……… Noterliği, Yevmiye No: …………
Miras Sözleşmesi İptal Edilebilir mi?
Miras sözleşmesi, belirli durumlarda iptal edilebilir:
- Tarafların ortak rızasıyla,
- Mahkeme kararıyla (irade fesadı, ehliyetsizlik, şekil eksikliği),
- Yeni bir sözleşme düzenlenmesi ile.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Miras sözleşmesi ile vasiyetname arasındaki fark nedir?
Miras sözleşmesi çift taraflıdır, vasiyetname ise tek taraflıdır. Miras sözleşmesi daha bağlayıcıdır.
2. Miras sözleşmesi noter olmadan geçerli midir?
Hayır. Mutlaka noter huzurunda, iki tanık eşliğinde düzenlenmelidir.
3. Saklı paylı mirasçıların hakkı kısıtlanabilir mi?
Hayır. Saklı paylı mirasçıların yasal hakkı, sözleşmeyle sınırlanamaz.
4. Miras sözleşmesinde taşınmaz belirlenmeden genel bir beyan yapılabilir mi?
Evet, ancak netlik her zaman önerilir. Belirsizlik iptale neden olabilir.
5. Miras bırakan daha sonra sözleşmeyi tek taraflı iptal edebilir mi?
Hayır. Ancak mahkeme kararı veya karşılıklı anlaşma ile mümkündür.
6. Miras sözleşmesi dava konusu olabilir mi?
Evet. Yasal mirasçılar sözleşmenin geçersizliğini mahkemede ileri sürebilir.
Sonuç
Miras sözleşmesi, bireylerin miraslarını yasal bir güvenceyle düzenlemelerini sağlayan, bağlayıcılığı yüksek bir ölüme bağlı tasarruf türüdür. Doğru ve usulüne uygun düzenlenmiş bir miras sözleşmesi, ileride çıkabilecek miras ihtilaflarının da önüne geçebilir. Ancak bu belge, uzman desteği alınarak hazırlanmalıdır. Özellikle mal paylaşımı, saklı pay ve iptal ihtimalleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Bir yanıt yazın