1. Memur Disiplin Cezası Nedir?
📌 Memur disiplin cezası, devlet memurlarının görevlerini yaparken disiplin kurallarına aykırı davranışları nedeniyle verilen idari yaptırımlardır.
✔ 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda (DMK) düzenlenmiştir.
✔ Ceza, memurun görevine son verilmesine kadar gidebilir.
✔ Memurun savunma hakkı vardır.
🚨 Örnek: Bir memur, amirine hakaret ederse disiplin cezası alabilir.
2. Memur Disiplin Cezaları Nelerdir?
📌 Disiplin cezaları, işlenen fiilin ağırlığına göre değişir.
| Ceza Türü | Açıklama | Sonuçları |
|---|---|---|
| Uyarma | Memurun dikkatli olması yönünde yazılı ihtar verilmesi | Kariyerini doğrudan etkilemez |
| Kınama | Memurun resmi olarak kınanması | Terfi süresini geciktirebilir |
| Aylıktan Kesme | Memurun maaşından belirli oranda kesinti yapılması | Maaşı düşer |
| Kademe İlerlemesinin Durdurulması | Memurun derece yükselmesi belirli bir süre durdurulur | Terfi engellenir |
| Devlet Memurluğundan Çıkarma | Memurun kamu görevine son verilmesi | Bir daha memur olamaz |
🚨 Örnek: Devletin gizli bilgilerini izinsiz paylaşan bir memur memuriyetten çıkarılabilir.
3. Disiplin Cezasına Neden Olan Davranışlar
📌 657 sayılı Kanun’un 125. maddesine göre disiplin suçları şunlardır:
✔ Uyarma Cezası Gerektiren Fiiller
- İşe geç gelmek
- Resmi belgeyi düzensiz kullanmak
✔ Kınama Cezası Gerektiren Fiiller
- Amirine saygısız davranmak
- Görevine dikkat etmemek
✔ Aylıktan Kesme Cezası Gerektiren Fiiller
- İzinsiz işe gelmemek
- Devlet malını kötüye kullanmak
✔ Kademe İlerlemesinin Durdurulması Gerektiren Fiiller
- Görev yerini terk etmek
- Resmi evrakta sahtecilik yapmak
✔ Memurluktan Çıkarma Gerektiren Fiiller
- Rüşvet almak
- Devlet sırlarını açıklamak
🚨 Örnek: Memur, işe üç gün mazeretsiz gelmezse aylıktan kesme cezası alabilir.
4. Memurun Savunma Hakları
📌 Memurlar, disiplin cezası almadan önce savunma yapma hakkına sahiptir.
✔ Savunma yapılmadan ceza verilemez.
✔ Savunma süresi en az 7 gündür.
✔ Memur, savunmasını yazılı olarak sunmalıdır.
🚨 Örnek: Amirine saygısızlık yaptığı iddia edilen bir memur, savunma hakkını kullanarak neden böyle bir davranışta bulunduğunu açıklayabilir.
5. Disiplin Soruşturması Nasıl İşler?
📌 Disiplin süreci şu aşamalardan oluşur:
✔ 1️⃣ Disiplin Soruşturması Başlatılır
- Amir, memurun disiplin suçu işlediğini belirler ve tutanak tutar.
✔ 2️⃣ Memura Savunma Hakkı Verilir
- En az 7 gün içinde yazılı savunma sunması istenir.
✔ 3️⃣ Disiplin Kurulu Karar Verir
- Disiplin kurulu, delilleri inceler ve karar verir.
✔ 4️⃣ Karar Memura Bildirilir
- Memura yazılı olarak bildirim yapılır.
✔ 5️⃣ Cezaya İtiraz Edilebilir
- Memur, cezaya karşı idari dava açabilir.
🚨 Örnek: Bir memur, izinsiz olarak işe gelmediği için disiplin soruşturması geçiriyorsa, savunmasını yazılı olarak sunmalıdır.
6. Disiplin Cezalarına İtiraz Yolları
📌 Disiplin cezası alan memurlar, cezaya itiraz edebilir.
✔ 1. Üst Disiplin Amirine İtiraz (15 Gün)
- Memur, kararın hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa üst makama itiraz edebilir.
✔ 2. İdare Mahkemesine Dava Açma (60 Gün)
- Memur, İdare Mahkemesi’ne dava açarak cezayı iptal ettirebilir.
✔ 3. Anayasa Mahkemesi ve AİHM Başvurusu
- Hak ihlali varsa Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılabilir.
🚨 Örnek: Memur, uyarma cezasını haksız buluyorsa 15 gün içinde üst disiplin amirine itiraz edebilir.
7. Disiplin Cezaları Sicile İşler mi?
📌 Evet, disiplin cezaları memurun siciline işlenir.
✔ Uyarma ve kınama cezaları sicilden 5 yıl sonra silinir.
✔ Aylıktan kesme ve kademe durdurma cezaları sicilde kalıcıdır.
✔ Memuriyetten çıkarılan kişi tekrar memur olamaz.
🚨 Örnek: Bir memur, kınama cezası alırsa 5 yıl sonra sicilinden silinebilir.
8. Disiplin Cezasına Karşı Dava Açma Süresi
📌 Disiplin cezasına karşı dava açma süresi 60 gündür.
✔ İdare Mahkemesi’ne dava açılmalıdır.
✔ Mahkeme, cezayı iptal edebilir veya onaylayabilir.
🚨 Örnek: Bir memur, disiplin cezasını haksız bulursa 60 gün içinde dava açabilir.
9. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 Memur disiplin cezası hangi kanunda düzenlenmiştir?
📌 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenmiştir.
🔹 Disiplin cezasına itiraz süresi ne kadardır?
📌 Üst disiplin amirine itiraz için 15 gün, idari dava açmak için 60 gündür.
🔹 Memurlar hangi disiplin cezalarını alabilir?
📌 Uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe durdurma ve memuriyetten çıkarma cezaları verilebilir.
🔹 Disiplin cezası sicilden silinir mi?
📌 Evet, uyarma ve kınama cezaları 5 yıl sonra silinir.
🔹 Disiplin cezasına karşı dava açılabilir mi?
📌 Evet, İdare Mahkemesi’ne dava açılabilir.
10. Sonuç ve Öneriler
✔ Memurlar, disiplin cezalarına karşı savunma hakkına sahiptir.
✔ Disiplin cezası haksızsa, 15 gün içinde üst makama itiraz edilebilir.
✔ Cezaya karşı 60 gün içinde İdare Mahkemesi’ne dava açılabilir.
✔ Savunma hakkı kullanılmazsa ceza doğrudan uygulanır.
Bir yanıt yazın