Trafik kazaları, maddi ve manevi olarak birçok olumsuz sonucu beraberinde getirir. Bu kazalarda araçlar tamir edilse bile, kaza geçmişi nedeniyle piyasa değerinde ciddi bir düşüş yaşanır. İşte bu düşüşe araç değer kaybı denir. Kazada kusurlu olmayan araç sahipleri, bu kaybı telafi etmek için araç değer kaybı başvurusu yaparak zararlarını karşılayabilirler. Bu yazımızda başvuru sürecinden gerekli belgelere kadar tüm detaylara değineceğiz.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, trafik kazası sonrası hasar gören bir aracın tamir edilmiş olmasına rağmen piyasa değerinin düşmesidir. Çünkü ikinci el piyasasında, “kazalı” ya da “hasar kaydı olan” araçlar daha düşük bedellerle işlem görmektedir.
Bu değer düşüşü, kusursuz ya da daha az kusurlu araç sahibinin hakkıdır ve kusurlu tarafın sigorta şirketinden talep edilebilir.
Kimler Araç Değer Kaybı Talep Edebilir?
- Trafik kazasında kusursuz ya da az kusurlu olan taraf
- Aracın sahibi veya vekili
- Ticari ve özel araçlar
Not: Kusurlu olan taraf değer kaybı talebinde bulunamaz.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nereye Yapılır?
Araç değer kaybı talebi, kusurlu aracın sigorta şirketine yapılır. Bu başvuru, kazadan sonraki 2 yıl içinde gerçekleştirilmelidir. Ayrıca dava açma süresi genel olarak 2 yıldır, ancak kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde de bazı istisnai durumlarda başvuru yapılabilir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır? Aşamalar
1. Kaza Tespit Tutanağı Temin Edilir
Kazanın ardından doldurulan trafik kazası tespit tutanağı, sürecin en önemli belgesidir. Bu belge, kazadaki kusur oranlarını da ortaya koyar.
2. Ekspertiz Raporu Alınır
Araç tamir edildikten sonra, değer kaybının hesaplanabilmesi için ekspertiz raporu alınması önerilir. Bu rapor, aracın piyasa değerini ve kaybı somutlaştırır.
3. Gerekli Belgeler Toplanır
- Kaza tespit tutanağı
- Araç ruhsat fotokopisi
- Trafik sigorta poliçesi
- Tamir faturaları
- Fotoğraflar
- Ekspertiz raporu
4. Sigorta Şirketine Başvuru Yapılır
Hazırlanan belgelerle birlikte, kusurlu tarafın sigorta şirketine yazılı başvuru yapılır. Başvuruda değer kaybı tutarı açıkça belirtilmelidir.
5. Cevap Süresi ve Değerlendirme
Sigorta şirketi, başvuruya en geç 15 gün içinde yazılı olarak cevap vermek zorundadır. Eğer cevap verilmezse veya olumsuz sonuç çıkarsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na ya da Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvuru yapılabilir.
Değer Kaybı Ne Kadar Tutar? Nasıl Hesaplanır?
Araç değer kaybı; aracın markası, modeli, yılı, kilometresi, hasarın boyutu ve değişen parçalar dikkate alınarak bilirkişiler tarafından hesaplanır. Hesaplamada aşağıdaki kriterler rol oynar:
- Aracın yaşı
- Kilometresi
- Piyasa değeri
- Hasarın niteliği (kaporta, mekanik, motor vb.)
- Değişen parçalar ve boya işlemi
Örnek: 2022 model, düşük kilometrede, kazasız bir aracın ön kapısı değiştiyse, ortalama 10.000 – 30.000 TL arası değer kaybı oluşabilir.
Araç Değer Kaybı Davası Açmak Gerekli mi?
Sigorta şirketi talepleri karşılamazsa:
- Sigorta Tahkim Komisyonu‘na başvurulabilir. Genellikle daha hızlı ve masrafsızdır.
- Alternatif olarak doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesi’ne dava açılabilir.
- Tahkim yolu tercih edilirse, başvuru harcı ve bilirkişi ücretleri daha düşüktür.
Hangi Hallerde Değer Kaybı Alınamaz?
- Kusurlu tarafsanız
- Araç daha önce kazalıysa
- Araç 10 yaşından büyükse veya 165.000 km üzerindeyse (istisnalar hariç)
- Kaza sonrası tamir yapılmamışsa
Bu gibi durumlarda başvuru kabul edilmeyebilir veya düşük oranlı tazminata karar verilebilir.
Araç Değer Kaybı Başvurusunda Avukat Zorunlu mu?
Hayır. Avukat olmadan da başvuru yapılabilir. Ancak sürecin karmaşıklaşması durumunda, bir avukatın desteği, hak kaybı yaşanmasının önüne geçebilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Değer kaybı başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır?
Sigorta şirketi 15 gün içinde cevap vermelidir. Tahkim başvurusu ise genellikle 4-6 ay içinde sonuçlanır.
2. Değer kaybı tazminatı doğrudan bana mı ödenir?
Evet. Eğer araç sizin adınıza kayıtlıysa, tazminat doğrudan size ödenir.
3. Kiralık araçlar için değer kaybı talep edilebilir mi?
Evet. Kiralık araçların işleteni tarafından da başvuru yapılabilir.
4. Kazada %50 kusurluysam değer kaybı alabilir miyim?
Kusur oranına göre oransal olarak tazminat alabilirsiniz.
5. Sigorta şirketi ödeme yapmazsa ne yapmalıyım?
Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya mahkemeye başvurabilirsiniz.
6. Değer kaybı ile birlikte başka tazminatlar da alınabilir mi?
Evet. Aracın iş kaybı, çekici masrafı gibi zararlar da ayrıca talep edilebilir.
Sonuç
Araç değer kaybı başvurusu, kazada kusursuz ya da az kusurlu olan araç sahiplerinin en doğal hakkıdır. Bu başvuruyla, aracın piyasada yaşadığı değer düşüşü telafi edilebilir. Belgelerin eksiksiz sunulması, başvurunun zamanında yapılması ve hukuki sürecin iyi takip edilmesi durumunda, başarılı sonuç alınması mümkündür. Hakkınızı aramaktan çekinmeyin; araç değer kaybı, görünmeyen ama önemli bir zarardır.
Bir yanıt yazın